Những kinh nghiệm làm một Đề thi trắc nghiệm môn Sinh học

Kinh nghiệm 1: Đọc kỹ đề

     Mặc dù nhiều năm vừa qua, đề thi trắc nghiệm môn Sinh thường là đề thi dài nhất trong các môn tự nhiên và thời gian làm bài lại ngắn nhưng không phải vì thế mà chúng ta coi nhẹ công việc đọc đề bài.

     Trong rất nhiều câu hỏi môn Sinh học, chỉ cần thay đổi một vài từ trong đề bài, hoặc thậm chí thay đổi thứ tự từ trong câu hỏi là ý nghĩa của các câu hỏi thay đổi hoàn toàn. Nếu đọc đề bài một cách sơ sài, chúng ta không thể nào phát hiện ra nhưng yếu tố khác biệt đó, vì thế sẽ dẫn đến những nhầm lẫn đáng tiếc.

Ví dụ:

     Ở người, bệnh bạch tạng do gen lặn nằm trên nhiễm sắc thể thường quy định. Một cặp vợ chồng có kiểu hình bình thường nhưng có mang gen gây bệnh, dự định sinh đứa con đầu lòng.

Khi đó đề có nhiều cách hỏi:

Cách hỏi 1: Xác suất sinh ra con trai bình thường là bao nhiêu?

Cách hỏi 2: Nếu họ sinh con trai thì xác suất sinh con bình thường là bao nhiêu?

Với hai cách hỏi đó ra thấy nếu người làm bài không tỉnh sẽ dễ dàng mặc phải lỗi ở việc tính toán:

Cách hỏi 1: Ngoài việc tính xác suất sinh con bị bệnh, ta cần tính xác suất sinh con trai = 3/4 x 1/2 = 3/8.

Cách hỏi 2: Đề đã nói là nếu họ sinh con trai. Có nghĩa là ta không phải tính xác suất sinh trai gái vào. Khi đó, kết quả chỉ là 3/4.

Kinh nghiệm 2: Nháp thẳng vào đề thi “nếu có thể”

     Có những câu hỏi trong đề chúng ta cần xử lý với lượng thời gian cho phép có thể chỉ được tính trong khoảng thời gia vài chục giây. Vì vậy, các em cần tìm ra con đường ngắn nhất để đi đến đáp án.

     Sẽ có rất nhiều câu khoảng trống trên tờ đề bài đủ chỗ để cho các em làm nháp. Làm như vậy các em đỡ mất công chuyển nội dung từ tờ đề bài sang tờ nháp.

Kinh nghiệm 3: Có các ký hiệu đặc trưng khi viết vào đề

     Sau khi các em trả lời xong câu hỏi nào thì các em ghi ngay đáp án ở đầu câu hỏi đó.

     Ở những câu, các em chưa chắc chắn được đáp án thì tốt nhất là gạch bỏ toàn bộ đáp án sai, để nếu có thời gian kiểm tra lại các bạn không phải tư duy chúng từ đầu. Ở những câu này tốt nhất các em nên ghi dấu hỏi ở ngay đầu câu để đánh dấu.

Việc viết như thế sẽ giúp các em kiểm soát được câu nào đã làm được, câu nào chưa làm được. Câu nào chắc chắn đúng, câu nào cần phải xem lại nếu còn thời gian…

Kinh nghiệm 4: Phân phối thời gian hợp lý

     Với môn trắc nghiệm, sau khi các em được giám thị phát đề. Việc đầu tiên chúng ta cần làm là quan sát nhanh xem mã đề thi của mình là gì? Các trang có cùng mã đề không? Có trang nào bị mờ không? Sau đó, nhanh chóng dùng mút mực ghi vào hàng trên cùng của mục số 10 (Mục ghi mã đề); Sau đó, cất bút mực vào ngăn bàn và dùng bút chì tô mã đề vào các ô tương ứng.

     Sau khi hoàn thành việc ghi và tô mã đề, các em cần bắt tay vào làm bài luôn.

     Khi làm bài, các em nên làm bài một cách từ tốn không hấp tấp, làm ngay từ câu 1.

     Các em cần phải trả lời 50 câu hỏi trong vòng 90 phút và các câu hỏi dù khó hay dễ đều có điểm số bằng nhau. Vì thế nếu như đọc đề và suy nghĩ đến 2 phút mà không có ý tưởng trả lời thì tốt nhất xếp chúng vào loại câu hỏi mình chưa chắc chắn đáp án.

     Đồng thời phải thật cẩn thận ở những câu hỏi dễ, không phải vì nhìn thấy dễ mà chỉ lướt qua vài giây rồi trả lời ngay, vẫn phải đọc câu hỏi một cách cẩn thận rồi mới trả lời, tuyệt đối tránh tình trạng "khó thì không trả lời được còn dễ thì trả lời sai".

Kinh nghiệm 5: Có quy trình làm bài hợp lý

     Các em nên làm bài theo 3 vòng:

Vòng 1: Làm với các câu hỏi mức độ nhớ và mức độ hiểu.

Có thể nói vòng này là vòng làm được nhiều câu trong đề nhất.

Vậy câu hỏi mức độ nhớ và mức độ hiểu là như thế nào?

Đó là những câu hỏi chỉ vừa đọc xong là ta đã tìm ra đáp án đúng, hoặc là tập trung nghĩ hoặc tính toán một vài phút là ta đã tìm ra đáp án đúng.

Vòng 2:  Làm với các câu hỏi mức độ vận dụng trung bình

     Đây là các câu hỏi chúng ta biết cách giải nhưng mà tính toán hơi dài. Hoặc các câu lý thuyết tổng hợp cần thời gian phân tích nhiều.

Vòng 3:  Làm với các câu hỏi mức độ vận dụng cao

     Câu hỏi vòng này khi làm có thể xảy ra hai hướng:

     Hoặc là nghĩ thật lâu rồi tìm ra, hoặc là càng nghĩ càng đi vào ngõ cụt.

     Tuy nhiên, với những câu không thể tìm ra đáp án đúng thì ta cần làm theo hướng ngược lại. Vì mỗi câu chỉ có một đáp án đúng, nhưng lại có 3 đáp án sai  nên việc tìm ra một vài đáp án sai không phải quá khó

     Với câu hỏi có 4 đáp án: A. B.   C.  D.

     Nếu các em cứ để nguyên và chọn ngẫu nhiên vào một đáp án, thì xác suất đúng chỉ là 25%. Nhưng nếu ta loại trừ đi một đáp án sai. Khi đó, các em chọn ngẫu nhiên một đáp án trong các đáp án còn lại, thì xác suất đúng sẽ tăng lên thành 33,33%.

     Nếu các em có thể loại trừ đi được 2 đáp án chắc chắn không đúng. Khi đó, xác suất làm đúng của các em với câu rất khó sẽ tăng lên 50%.

Kinh nghiệm 6: Chuyển ngay sang phiếu trả lời trắc nghiệm

Việc tô đáp án có khá nhiều quan điểm. Có người bảo làm hết rồi mới tô vào phiếu trả lời trắc nghiệm, có người lại bảo làm được 10 câu thì tô vào phiếu trả lời trắc nghiệm một lần…

Việc tô vào phiếu trả lời mặc dù chỉ tốn khoảng thời gian từ 5 - 10 phút. Nếu để cuối giờ tô, khi đó các em đang “căng đầu” vào xử lý những câu khó và rất khó. Như vậy, các em lại bị một cái tâm lý “việc chồng việc” là mình còn phải dành một khoảng thời gian để tô phiếu trả lời trắc nghiệm.

Những yếu tố đó rất dễ làm cho các em bị phân tán, vội vàng trong đọc đề. Nếu rơi vào tình huống đó, xác suất làm sai sẽ tăng nhanh.

Vậy làm được câu nào tô ngay vào phiếu trả lời có ý nghĩa gì?

Thứ nhất: sau khi làm mỗi câu, các em dừng lại tô vào phiếu. Đó chính là khoảng thời gian giúp thần kinh của các em được thư giãn trước khi sang làm một câu mới. Như vậy sẽ khắc phục được lỗi của một số em. Khi đầu làm thì nhanh, nhưng về sau lại căng thẳng không suy nghĩ được.

Thứ hai: việc tô vào phiếu trả lời trắc nghiệm giúp cho chúng ta cuối giờ yên tâm để tập trung cho những câu mức độ khó và rất khó.

Thứ ba: giúp các em nhìn vào phiếu trả lời sẽ thể thấy ngay những câu nào mình chưa làm. Rút ngắn thời gian xem lại từng câu.

Chú ý rằng ngay cả các câu hỏi mà bạn không trả lời được thì vẫn phải điền đáp án. Đây là một phần của yếu tố may mắn khi đi thi.

Các bạn nên nhớ rằng với việc phải làm 50 câu hỏi trắc nghiệm thì dù các bạn có thừa tới 15 phút (1/6 thời gian làm bài) thì các bạn cũng không kiểm tra hết được các đáp án đâu vì thế tốt nhất là căn chỉnh thời gian làm bài cho hợp lý, khi làm xong bài cũng là lúc gần hết giờ chứ không nên cố làm nhanh để có dư thời gian kiểm tra lại.

Nếu có còn thời gian, thì nên xem lại những câu có dấu hỏi ở đầu câu.

Kinh Nghiệm 7: Chọn bút chì, tẩy và cách tô phiếu trả lời trắc nghiệm

Tốt nhất là sử dụng bút 2B, các bút cứng hơn như 1B, HB... thì khó tô còn các bút mềm hơn như 3B, 4B... thì dễ tô nhưng hay nhòe. Và vì chúng ta dùng bút 2B nên chúng ta cũng chọn loại tẩy cho loại bút 2B.

Với mỗi cây bút chì, các em nên vót cả hai đầu bút để khi cầm bút với bất kì đầu nào ta đều tô được luôn mà không cần nhìn.

Đầu bút sau khi vót ta nên mài trên giấy cho đầu chì trơn. Để khi đi thi ta tô nhanh hơn. Tránh vót nhọn như đầu kim.

     Khi tô không nên tô sơ sài quá, nhưng cũng không nên tô quá đậm. Vì tô quá đậm, quá kĩ sẽ làm cho chúng ta mất thời gian, đặc biệt là khi muốn thay đổi đáp án của một câu nào đó.

Kinh nghiệm 8: Chuẩn bị tinh thần và sức khỏe

Để đạt điểm số cao đặc biệt là điểm tuyệt đối, các em ngoài việc trang bị cho mình một nền tảng kiến thức vững chắc, thì cần chuẩn bị cho mình tinh thần và sức khỏe.

Cần tạo cho mình một tinh thần thật thoải mái khi làm bài. Các em làm bài thi môn Sinh học vào buổi chiều. Sau khi thi xong môn Toán vào buổi sáng, các em tuyệt đối không xem lại bài làm môn Toán luôn. Nên nhanh chóng rời khỏi hội đồng thi, chọn chỗ nào yên tĩnh mà ăn uống và nghỉ ngơi.

Nếu tranh thủ ngủ trưa được là tốt nhất, không nên đem sách vở ra ôn bài lúc này, đề thi trắc nghiệm rất dài, ôn trúng được một vài câu ngay trước lúc thi không những không giải quyết được gì nhiều mà chỉ khiến mình thêm mệt mỏi và mất tinh thần mà thôi.

Không nên đặt cho mình chỉ tiêu là phải làm được bao nhiêu vì làm được nhiều hay ít còn phụ thuộc vào đề thi dễ hay khó, những gì mình không làm được cũng không dễ dàng với người khác nên không việc gì phải sợ.

Không nên đến trường thi quá sớm hoặc quá muộn, không trao đổi bài thi môn trước với các bạn khác tránh mất tập trung.